Arend Pieterse (Cedris): ‘Zoek die voorbeelden op, zet er een pluim op en breng ze naar buiten’

Sociale ontwikkelbedrijven zijn supergoed in het ontwikkelen van mensen. En werkgevers staan open voor de doelgroep van de SW en Participatiewet. Volgens Arend Pieterse valt in deze combinatie nog een wereld te winnen. “Iedereen vindt het een goed idee mensen te begeleiden naar passend werk. Dus laten we het doen.” 

Zo’n vijftien jaar geleden rolde Arend Pieterse min of meer bij toeval de sector van de sociale werkgelegenheid binnen, maar algauw veroverde de branche zijn hart. Als directeur van werkgeversorganisatie Cedris wil hij bijdragen aan een inclusieve arbeidsmarkt. “Werk, meedoen in de maatschappij; het is zo belangrijk. In een onderzoek van professor Lex Burdorf van de Erasmus Universiteit werden zevenhonderd mensen gevraagd een rapportcijfer te geven voor hun leven. Mensen zonder werk gaven hun leven gemiddeld een 5+, mensen met werk een 8-. Iedereen wil een doel hebben, iets doen waar hij goed in is. Ook de mensen in onze doelgroep verdienen die kans. Ik vind het waardevol daaraan bij te dragen, al is het maar als klein radartje in het geheel.”

Geld en regelgeving

De rol van Cedris is haar leden, vrijwel alle sociaal ontwikkelbedrijven in Nederland, zo goed mogelijk te ondersteunen. Dat doen ze door het delen van kennis en door te lobbyen bij de overheid voor betere randvoorwaarden om de juiste ondersteuning te kunnen inzetten. Concreet gaat het dan om meer geld en betere regelgeving. “In 2015 trad de Participatiewet in werking en tegelijkertijd zijn met de decentralisatie veel taken overgegaan naar de gemeente. Hierdoor is onze sector onder druk komen te staan. Er is veel bezuinigd, gemeenten krijgen te weinig budget. Daar moet echt wat aan gebeuren! Als gevolg van de decentralisatie zien we daarbij grote verschillen ontstaan tussen gemeenten. Voor gemeenten die het financieel moeilijk hebben, is het heel lastig hun doelen te halen als het gaat om arbeidsplaatsen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Laatst nog sprak ik een gemeente die honderd plekken zou willen realiseren, maar niet verder komt dan twintig. Dat vind ik schrijnend.”

Zet er een pluim op

Naast lobbyen ziet Arend inspireren als belangrijke taak van Cedris. “Het klinkt eenvoudig, maar het ophalen en delen van voorbeelden is zo waardevol. Het zet aan tot vernieuwende ideeën en zorgt ervoor dat sociaal ontwikkelbedrijven niet opnieuw het wiel hoeven uit te vinden.” Dat is dan ook precies waarom het project DiverSWerk is gestart. “We staan als sector voor de uitdaging om te kijken waar het werkaanbod diverser kan, zodat we meer mensen kunnen begeleiden naar echt passend werk. In de branche gebeuren al fantastische dingen; het gaat allang niet meer over schoonmaken, schoffelen en verpakken alleen. Zo is er bijvoorbeeld een technologische ontwikkeling gaande waarbij medewerkers via smart beaming hele producten in elkaar zetten terwijl ze eerder één handeling in dat proces voor hun rekening namen. Fantastisch! Deze innovaties hebben nu nog een kleinschalig karakter, maar verdienen een groot podium en bredere uitrol. Net als de vele voorbeelden van publiek-private samenwerkingen in onze sector. Onze leden zijn belangrijk voor veel bedrijven om hun rol als inclusieve werkgever waar te kunnen maken. Alleen worden dit soort voorbeelden nog veel te weinig gedeeld. Sociaal ontwikkelbedrijven komen er niet mee over de bühne, want ze vinden het normaal. Wij zeggen: zoek die voorbeelden op, zet er een pluim op en breng ze naar buiten. Zodat ook andere organisaties er hun voordeel mee kunnen doen.”

Mens versus economie

De kunst is volgens Arend diverse werksoorten te vinden die niet alleen passen bij de medewerkers, maar tegelijk ook goed aansluiten bij de kwaliteiten en vaardigheden waar vraag naar is in de markt. “Economie versus de mens, het is altijd een spannende balans. Als het werk goed aansluit bij de vraag, kan je meer omzet maken en dus meer mensen helpen. Zeker als je mensen wilt laten uitstromen naar de reguliere arbeidsmarkt. Zestig procent van de commerciële werkgevers geeft aan iets met onze doelgroep te willen doen. Maar toch doet nog geen vijftien procent het echt. In de bouwplannen voor de nieuwe formatie roepen wij: breng dat percentage naar de vijftig. Of het nou is vanwege de SROI-invulling, vanuit sociaalmaatschappelijke overwegingen of financiële motieven; de interesse in de markt is er. Tegelijk zijn sociaal ontwikkelbedrijven ontzettend goed in het vinden en ontwikkelen van de juiste mensen voor de juiste plek. Dus daar zit een enorme potentie.”

Iedereen wil het

Medewerkers willen meedoen in de maatschappij, sociaal ontwikkelbedrijven willen mensen ontwikkelen, werkgevers willen helpen… “We willen dit met z’n allen”, zegt Arend. “Iedereen vindt het een goed idee mensen aan passend werk te helpen. In de uitvoering maken we het af en toe knap ingewikkeld, maar ik ben ervan overtuigd dat als je erin gelooft en erin investeert, er alleen maar winst te behalen valt. Het financiële model is sowieso positief; elke euro die je in sociaal ontwikkelbedrijven steekt, wordt meer waard. Dus laten we het doen! En dat hoeft echt niet altijd hemelbestormend. Ook met een plek in de opruimploeg bij een bouwbedrijf breng je mensen van een 5 naar een 8. Van onze leden horen wij tal van verhalen van mensen die passend werk vonden en daar dolgelukkig mee zijn. Dat is toch fantastisch?!”